Wielki Piątek to dzień, w którym Jezus Chrystus zmarł na krzyżu. On, Pan Wszechświata, został poddany śmierci jak każdy człowiek. Jest to więc dzień pokuty, uznajemy nasze winy, które wymagały aż takiego okupu. Wiemy jednak, i jest to jeden z tych wspaniałych paradoksów chrześcijaństwa, że Krzyż Chrystusa i Jego Ofiara jest źródłem wszelkiego życia. Dlatego ten dzień, dzień żałoby i pokuty, jest jednocześnie dniem nadziei, która, jak pisze święty Paweł, zawieść nie może, a wypełni się w Zmartwychwstaniu. W rocznicę krwawej Ofiary Chrystusa Kościół powstrzymuje się od składania Ofiary Mszy Świętej, czyli bezkrwawej pamiątki tego wydarzenia – pisze na portalu katolicka.bydgoszcz.pl Michał Jędryka.

Tego dnia oprawiane jest w godzinach popołudniowych wieloczęściowe nabożeństwo, które Jędryka w skrócie opisuje następująco - Obrzęd składa się ze wstępu i pięciu części. Wstępem jest tak zwana prostracja: Kapłan podchodzi do ołtarza, który już w Wielki Czwartek, po Mszy Wieczerzy Pańskiej, został obnażony, i pada przed nim na twarz, w zupełnej ciszy. Potem następują czytania, uroczyste modlitwy za ludzkość, adoracja Krzyża, komunia święta oraz – w niektórych krajach, w tym w Polsce – Boży Grób.

Od wieków do Jerozolimy, gdzie Jezus Chrystus przeżywał swoje męki udawali się pielgrzymi z całej Europy w celu uzyskania odpustu. Bywały jednak w historii okresy niespokojne, gdy pielgrzymki do Ziemi Świętej okazały się niemożliwe. W 1590 roku w Kolonii holenderski mnich o imieniu Andrichem opublikował dzieło - Theatrum Terrae Sanctae et Biblicarum Historiarum cum tabulis geographicis aere expressis. Był to opis geograficzny Palestyny i miejsc świętych w Jerozolimie. W oparciu o to dzieło w Europie zaczęły powstawać kalwarie, które stały się miejscem pielgrzymek w czasach niespokojnych w Jerozolimie.

Dzieło Andrichema stało się inspiracją również dla utworzenia na Kujawach Kalwarii Pakoskiej, oddalona około 10 km o Inowrocławia. Budowa Kujawskiej Jerozolimy rozpoczęła się w 1628 roku. Ostatnią drogę Chrystusa od momentu pojmania aż do śmierci krzyżowej wytyczył ks. Wojciech Kęsicki. Okres zaborów sprawił, iż dzieło ukończono dopiero w XIX wieku (władze pruskie niezbyt były przyjazne wyznaniu katolickiemu faworyzując protestantyzm). Przed kilkoma laty Kalwaria Pakoska przeszła dość gruntowną rewitalizację.

Kujawska Jerozolima to zespół 26 stacji kalwaryskich, w tym dwa kościoły – pw. św. Bonawentury oraz Ukrzyżowania. Rozlokowane zostały one na sporym obszarze miasta Pakość, w tym mieszczącym się w centrum parku.