Coroczna analiza wykonania budżetu, to jedno z ważniejszych cyklicznych zadań Najwyższej Izby Kontroli.

 

 

- W minionych trzech latach doprowadzono do sytuacji, w której ustawa budżetowa, w tym przede wszystkim budżet państwa, przestała pełnić funkcję podstawowego aktu zarządzania finansami państwa – mówił prezentując raport w Sejmie RP, prezes NIK, Marian Banaś. Chodzi o to, że rząd coraz więcej pieniędzy wydaje w oparciu o narzędzia poza sektorem publicznym, które nie są ujęte w budżecie państwa, przez co są pozbawione kontroli społecznej, w szczególności ze strony parlamentu - Doszło do sytuacji bez precedensu, w której istotne zadania państwa finansowane są poza budżetem państwa, jak również poza kontrolą Parlamentu – wyjaśniał prezes Banaś - Dotyczy to finansowania części zadań publicznych z środków funduszy utworzonych poza sektorem finansów publicznych i obsługiwanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego. W 2022 roku utworzono dwa kolejne fundusze, którym powierzono realizację zadań publicznych, a nie podlegały one rygorom ustawy o finansach publicznych - mam tu na myśli Fundusz Pomocy oraz Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. W dalszym ciągu rozszerzano również katalog zadań realizowanych przez Fundusz Przeciwdziałania COVID-19.

 

W ocenie NIK taki sposób dysponowania funduszy sprzyja powstawaniu patologi - Tym samym można stwierdzić, że środki planowane na zadania publiczne poza ustawą budżetową, nie tylko pozostają poza kontrolą Parlamentu i społeczeństwa ale również są wydatkowane poza wszelkimi zasadami i rygorami, w okolicznościach wysokiego ryzyka uznaniowości i korupcji.

 

Na koniec 2022 roku zadłużenie Polski według metodologi unijnej przekraczała 1,5 bln zł, rząd opiera się o metodologię z której wynika, że jest to około 1,2 bln zł. NIK zwraca uwagę na to, bowiem będące różnicą ponad 300 mld zł będzie zobowiązaniem dla przyszłych pokoleń Polaków.

 

Dług rośnie coraz szybciej

Na tle innych państw Unii Europejskiej Polska wciąż ma jedno z niższych zadłużeń, które stanowi 49,1% stosunku do PKB (takie liczenie określa możliwości spłaty zadłużenia), gdy średnia dla państw UE to 84% w stosunku do PKB. Najbardziej zadłużone w Unii kraje to Grecja z 171,3% do PKB i Włochy 144,4% do PKB, natomiast najmniej Estonia z 18,4%. Polsce bliżej państw o mniejszym zadłużeniu.

Najwyższa Izba Kontroli przestrzega jednak przed coraz wyższym wzrostem zadłużenia Polski – w 2022 roku było to o ponad 100 mld zł, dynamika wzrostu długu w stosunku do 2021 roku wzrosła aż ponad dwukrotnie.

 

Inflacja jedna z wyższych w Europie

W Polsce w 2022 roku średnio inflacja wynosiła 13,2%, była ona wyższa od średniej dla Unii Europejskiej, która wynosiła 9,2%, w strefie Euro była ona jeszcze niższa – 8,4%.

 

Przy czym inflacja bazowa w Unii wyniosła 4,7%, a w Polsce było to aż 9,8%. Był to piąty najwyższy wynik w UE po: Czechach, Węgrzech, Litwie i Łotwie.

 

Były plany, aby torowisko odbudować jeszcze za środki unijne z kończącej się perspektywy finansowej, czyli w praktyce musiałoby to nastąpić przed końcem bieżącego roku. Na dzisiaj można jedynie stwierdzić,że taki scenariusz jest nierealny. Problemem jest bowiem zapewnienie stabilności osuwiska, które powstało w związku z rozpoczętą i porzuconą budową po sąsiedzku. Działkę przejął nowy właściciel, który chce zbudować apartamentowiec i miałby zabezpieczyć grunty. Na dzisiaj trudno jednak mówić o realnych terminach, kiedy to może nastąpić.

 

Dzisiaj na tym odcinku tory są już niewidoczne, za to przez pięć lat pojawiło się sporo roślinności. Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego.

 

Działka, na której prace doprowadziły do zawieszenia ruchu tramwajowego od 2018 roku:

 

W celu zatrzymania dalszej degradacji społeczno-gospodarczej tego ważnego ośrodka miejskiego położonego w centralnej Polsce, który powinien w sposób naturalny stymulować rozwój tej części regionu (…) proponujemy, aby została przyjęta do realizacji przebudowa drogi krajowej nr 15 na odcinku Toruń – Inowrocław – Gniezno.do standardu drogi ekspresowej – czytamy w wystapieniu do ministra Adamczyka podpisanym przez europosła Kosme Złotowskiego oraz radnych województwa Jerzego Gawędę i Michała Krzemkowskiego.

 

S-15 łączyłaby zatem S-5 od Gniezna z autostradą A1 pod Toruniem. W piśmie pojawia się też postulat budowy linii kolejowej Inowrocław – Włocławek. Jako dodatkowy argument za tą inwestycją kolejową podaje się zlokalizowanie pod Inowrocławiem kluczowych magazynów pali strategicznych, które możnaby stąd w razie potrzeby rozwozić koleją - Budowa powyższego toru kolejowego będzie naturalnym zintegrowaniem części Polski zachodniej z Polską wschodnią.

 

 

 

Szczyt NATO w Wilnie rozpoczął się od dość zaskakującej informacji o tym, że Turcja i Węgry nie będą blokowały członkostwa Szwecji w NATO, choć jeszcze kilka tygodni temu pomiędzy Sztokholmem i Ankarą było gorąco. Turcy zarzucali Szwecji wspieranie kurdyjskich terrorystów, z tego też powodu w kwietniu do NATO wstąpiła tylko Finlandia, choć wniosek o akcesję złożyła wspólnie ze Szwecją. Żeby Szwecja wstąpiła do NATO muszą zgodę wyrazić jeszcze parlamenty Turcji i Węgier, co najprawdopodobniej nastąpi jesienią.

 

Głównym temacie szczytu na Litwie była jednak przyszłość Ukrainy w NATO, o ile prezydent Wołodymir Zelenski na początku sprawiał wrażenie niezbyt zadowolonego, to ostatecznie padły deklarację, że kiedyś Ukraina na pewno znajdzie się w NATO, co prezydent Zelenski z dużym entuzjazmem komentował w liście do swoich rodaków. W tym wystąpieniu podkreśla on, że pierwszy raz w historii jednoznacznie powiedziano, że Ukraina będzie w NATO, choć wcześniej z powodów dyplomatycznych, aby nie prowadzić do konfrontacji z Rosją tego unikano. Zelenski w tym liście dziękuje też Polsce za wsparcie Ukrainy w dążeniach do NATO.

 

Minionego tygodnia Parlament Europejski przyjął też uderzającą w Polskę rezolucję, zarzucono m.in. że Trybunał Konstytucyjny jest nielegalny, a także wyrażono obawy o wybory, dlatego Parlament Europejski wzywa OBWE do wysłania pełnej misji obserwacyjnej na wybory w Polsce. Główną przyczyną przyjęcia rezolucji jest dążenie do powołania komisji ds. wpływów rosyjskich, nazywanej popularnie ,,Lex Tusk”. W rezolucji wezwano również do nadzoru czy w czasie kampanii wyborczej polski rząd nie będzie stosował przeciwko opozycji oprogramowania szpiegowskiego.

 

W Izraelu z kolei doszło do masowych protestów. Pierwsze protesty miały miejsce w kwietniu, po tym gdy zapowiedziano kontrowersyjna reformę wymiaru sprawiedliwości, która w opinii wielu Izraelczyków zniszczy praworządność w tym kraju. W lipcu przyjęto wstępną ustawę, co doprowadziło do ponownego wyjścia Izraelczyków na ulice. Premier Netajahu forsuje kontrowersyjne zmiany bowiem wymaga tego jeden z koalicjantów jego rządu.

 

Na kolejne wydanie Przeglądu Zagranicznego zapraszamy w przyszły poniedziałek, zanosi się już dzisiaj ciekawie, bo będziemy tuż po wyborach parlamentarnych w Hiszpanii.

 

2 sierpnia w stolicy Portugalii Lizbonie rozpoczną się kolejne Światowe Dni Młodzieży, aby młodzi chcący dotrzeć lub przeżywać spotkania z papieżem Franciszkiem duchowo mogli się do tego spokojnie przygotować, pielgrzymka w tym roku wyruszyła już 7 lipca.

Z informacji jakie podaje Biuro Prasowe Jasnej Góry w ramach pielgrzymki Diecezji Bydgoskiej do Częstochowy dotarło 360 pielgrzymów, którzy przeszli ponad 300 km. Trzeba jednak pamiętać, że to nie są tylko pielgrzymi z Bydgoszczy, bowiem 6 lipca wyruszyła grupa z Nakła nad Notecią, aby wspólnie zresztą grup wyruszyć dzień później z Bydgoszczy. Już 5 lipca na trasę wyruszyła grupa złota z Górki Klasztornej w województwie wielkopolskim, która z pielgrzymami wyruszającymi z Bydgoszczy połączyła się 11 lipca w sanktuarium w Licheniu.

 

 

Przewodnik grupy akademickiej ,,Przezroczystej” ks. Piotr Wachowski, będący duszpasterzem diecezjalnym młodzieży przyznał, że połowa tej grupy planuje wyjazd do Lizbony.

 

Hasło tegorocznej pielgrzymki to ,,Wierzę w Kościół Chrystusowy”. Biskup Krzysztof Włodarczyk, który powitał w poniedziałek na Jasnej Górze bydgoskich pielgrzymów wskazywał, że aby zrozumieć Kościół, to trzeba do niego wejść - Zobaczyć siebie jako jeden z żywych kamieni, stanowiących budowlę Kościoła.

 

 

Tradycyjnie trzymając się stałego terminu wyruszy natomiast 28 lipca pielgrzymka z Archidiecezji Gnieźnieńskiej, w której weźmie udział sporo osób z Kujaw Zachodnich.

 

- Lokomotywa spalinowo-elektryczna, produkt absolutnie innowacyjny, ponieważ my takiego produktu nie mieliśmy i wiem, że PESA także stworzyła nowe rozwiązania techniczne. Te rozwiązania techniczne spalinowo-elektryczne będą mogły poruszać się na trasie niezeelektryfikowanej z prędkością do 120 km/h na godzinę, a w przypadku trasy zeelektryfikowanej do 160 km/h. Znakomicie pozwolą nam obsługiwać dłuższe relacje łączone – wyjaśniał wiceprezes PKP Interity Tomasz Gontarz podczas konferencji prasowej.

 

Sam system spalinowo-elektryczny to nic nowego, ale rozwiązanie nazywane przez PESA Dual Power wyróżnia się właśnie tymi prędkościami, które przytoczył wiceprezes PKP Intercity.

 

- Jest to lokomotywa bardzo nietypowa i dotychczas niespotykana na polskim rynku, bo PESA od lat buduje lokomotywy z silnikami dojazdowymi, ale tutaj proszę zauważyć, że ten silnik spalinowy pozwala na osiąganie dużych prędkości, pociągnięcie dużego składu z dużą prędkością – uzupełnia wiceprezes PESA Maciej Maciejewski.

 

 

 

 

Kontrakt na lokomotywy hybrydowe Dual Power PKP Intercity zawarła w ubiegłym roku i jest on obecnie realizowany. Wiceprezes Gontarz przyznał, że obecnie wartość trzech kontraktów realizowanych przez PKP Intercity w PESA przekracza miliard złotych.

 

W PESA gościł w poniedziałek też wiceminister aktywów państwowych Maciej Małecki – Życze wszystkim polskim zakładom takim jak PESA, żeby kontaktom realizowanym dla firm jak PKP Intercity, aby mogły wygrywać rywalizację na rynkach międzynarodowych, jak najskuteczniej rozpychać się w innych krajach, wygrywać przetargi wchodzić na rynki, aby być większym silniejszym, dla ludzi którzy tutaj pracują, dla regionu i dla całej Polski.

 

Gościom zaprezentowano również w akcji lokomotywę wodorową.

 

Przypomnijmy – pierwszy konkurs odbył się 7 czerwca, w wyniku którego wybrano nową dyrektor. Po około dwóch godzinach po podpisaniu protokołu z rozstrzygnięcia przez wszystkich członków komisji konkursowej, trojka przedstawicieli prezydenta wraz z wizytatorem kuratorium dokonała ponownego otwarcia dokumentacji i stwierdziła, że źle policzono głosy. W następstwie tego prezydent Ryszard Brejza unieważnił konkurs, ogłaszając jednocześnie nowy.

 

Na działania tych osób wpłynęły od przedstawicieli rodziców skargi m.in. do kuratorium oraz do Rady Miejskiej. Jeden z głównych zarzutów to zrewidowanie wyników konkursu w obecności tak naprawdę tylko 1/3 składu komisji konkursowej. Jak się okazuje prezydent te cztery osoby powołał ponownie do komisji konkursowej, co może wśród mających wątpliwości co do rozstrzygnięć rodziców budzić swoją nieufność.

 

- Nie rozumiem, jak mogą te osoby zasiadać w komisji, zanim zbadamy jako radni zasadność skargi – komentuje radny Maciej Basiński z opozycji.

 

 

W dużej mierze tę aplikację tworzą bydgoszczanie, to oni pokazują jaki jest charakter zgłaszanych spraw, analiza zgłoszeń to swego rodzaju ciekawy portret mentalnościowy społeczeństwa.

 

O ile na samym początku dość znaczny procent zgłoszeń stanowiły te dotyczące np. uszkodzonej infrastruktury, to już po pół roku w publikacji o podobnym tytule wskazaliśmy, że zaczynają dominować zgłoszenia będące skargami na współobywateli.

 

W poniedziałek mieliśmy 25 zgłoszeń – najwięcej stanowiły źle zaparkowane pojazdy, aż 13 zgłoszeń, czyli więcej niż połowa. W dużej mierze Dbamy o Bydgoszcz pełni dzisiaj rolę do wnoszenia o ukaranie kierowców, którzy źle zaparkowali samochód. W wielu zgłoszeniach podany jest nawet konkretny pojazd, przy czym aplikacja to nie jest najszybsza droga do założenia na pojazd blokady. Zanim bowiem dojdzie zgłoszenie do Straży Miejskiej, to znacznie sprawniej zadziałałoby telefoniczne zgłoszenie.

Kolejna popularna gruba to zgłoszenia dotyczące spożywania alkoholu w miejscu publicznym, hałasowania, zakłócania ciszy, czy awantur chuligańskich. Tutaj również aplikacja niekoniecznie jest najszybszą formą doprowadzenia do interwencji.

 

Zgłoszenia, które bezpośrednio wpisują się w ideę utworzenia tej aplikacji naliczyliśmy w poniedziałek dokładnie pięć. Dwa dotyczą nieprzyjemnego zapachu, jedno uschłego drzewa, jedno uszkodzenia jezdni na Hippicznej, jest też zgłoszenie zamknięcia drogi publicznej przez prywatnego wykonawcę bez właściwego oznakowania.