Polski Ład to z jednej strony obniżka podatków dla większości Polaków, za sprawą podniesienia kwoty wolnej od podatku. Z drugiej strony to mniejsze wpływy podatkowe, które najbardziej dotkną samorządy, których dochody są mocno uzależnione od wpływów z PIT. Potwierdzają to także dokumenty rządowe, dlatego rząd wprowadził ustawę o rekompensatach, która jednak w perspektywie kilkuletniej nie wyrówna samorządom wszystkich strat.

Dyskusja publiczna o Polskim Ładzie jest trudna, bowiem politycy operują sloganami, jedni mówią o stratach, drudzy wręcz zachwalają, że finanse samorządów rzekomo zyskają, a media rzadko kiedy to weryfikują.

Różne narracje Ministerstwa Finansów

Na wspomnianej stronie podatki.gov.pl pojawił się kalkulator, z którego do dzisiaj możemy wyczytać, że Bydgoszcz uzyska 690,4 mln zł skumulowanych wpływów, czyli można by powiedzieć,że Bydgoszcz na Polskim Ładzie zyska ponad 100 mln zł. Trzeba wyjaśnić,że to jest operowanie skrótami myślowymi, bo faktycznie Bydgoszcz będzie miała niższe wpływy z PIT, ale mają być wyrównane rekompensatą w postaci wyższej subwencji.

O skutki Polskiego Ładu dla samorządów pytała też w interpelacji posłanka Magdalena Łośko. W odpowiedzi wiceminister finansów Sebastian Skuza poinformował, że zamiast planowanych w dokumentach bydgoskiego samorządu wpływów z PIT na poziomie 549 mln zł, spadną one do blisko 490,5 mln zł, ale dzięki wyższym wpływom z CIT i rekompensacie na poziomie ponad 82,5 mln zł Bydgoszcz uzyska ponad 624 mln wpływów, czyli o prawie 40,4 mln zł więcej niż przed Polskim Ładem.

Mamy tutaj zmianę narracji, bo 40,4 mln zł to o około 60 mln mniej niż informowała strona podatki.gov.pl, na którą powoływali się niektórzy politycy.

Tak wysoka rekompensata jest jednorazowa, od 2023 roku Bydgoszcz może się spodziewać już kwot poniżej 20 mln zł rocznie,stąd też w perspektywie wieloletniej,chyba że zmienią się przepisy, finanse miasta będą stratne.

Sytuacja w innych samorządach

Inowrocław według strony podatki.gov.pl miał w 2022 roku zyskać prawie 10 mln zł, według wiceministra Skuzy będzie to tylko 5,2 mln zł. Koronowo miało zyskać równe 10 mln zł, zyska 8,2 mln zł – o tej gminie pisaliśmy, że ma niepokojąco niską nadwyżkę operacyjną w projekcie na 2022 rok. Białe Błota, która planują nawet stratę operacyjną, miały otrzymać ponad 4 mln zł wyższe wpływy, według wiceministra będzie to tylko ok. 1,7 mln zł. Gminie Sicienko przewidywano ponad 1,5 mln wyższe dochody, będzie to jednak tylko 314 tys. zł.