Jesteś tutaj: HomeMagazynRelacje polsko-węgierskie w latach 1956-1989

Relacje polsko-węgierskie w latach 1956-1989

Napisał  Opublikowano w Magazyn poniedziałek, 01 kwiecień 2019 22:57

Bardzo wartościowe wystąpienie zaprezentowali podczas bydgoskich obchodów Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej dwaj Węgrzy - Ákos Engelmayer (pierwszy ambasador Węgier w Polsce po upadku Związku Radzieckiego) oraz János Tischler (dyrektor Węgierskiego Instytut Kultury w Polsce). Mówili oni o mało rozpowszechnionej historii polsko-węgierskiej po upadku powstania w Budapeszcie w 1956 do momentu upadku komunizmu.

 

Ambasador Ákos Engelmayer za udział w zrywie niepodległościowym w Budapeszcie spotkał się z szykanami, które wymusiły na nim przeprowadzkę do Polski. W latach 80. angażował się w Polsce w Solidarność, stając się pewnego rodzaju łącznikiem pomiędzy polską i węgierską opozycją antykomunistyczną. Z kolei János Tischler wspomniał, iż węgierscy komuniści pamiętając, że do wydarzeń w Budapeszcie w 1956 roku doszło po wydarzeniach z Poznania, gdy w 1980 roku w Polsce rozpoczęły się strajki robotników, bardzo obawiali się, że również do buntu dojdzie na Węgrzech. Do tego jednak nie doszło, bowiem Węgrzy mieli w tamtym okresie stosunkową słabą opozycję – Proszę sobie wyobrazić, że na Węgrzech szczególnie w 1980 roku komunistyczni przywódcy wystraszyli się, czy będzie powtórka z 1956 roku. Tamta ekipa rządząca miała swoje doświadczenia z 1956, więc pamiętali i wiedzieli, każdy Węgier co miał przynajmniej 12 lat w 1956 roku wiedział, że to nasze powstanie rozpoczęło się od demonstracji solidarnościowej z Polakami pod pomnikiem gen. Józefa Bema w Budapeszcie (od redakcji: więc solidarności z uczestnikami poznańskich strajków z czerwca 1956 roku). Z tej demonstracji wyrosło naszło powstanie. W 1980 roku ta ekipa się wystraszyła, myśleli że będzie kolejne powstanie?

 

 

Tischler mówił również o propagandzie antypolskiej jaką dystrybuowali wśród Węgrów komuniści. Już znacznie wcześniej starali się poprzez politykę ,,pełnego żołądka” zniechęcać Węgrów do działalności antykomunistycznej.

 

- Dla Polaków Budapeszt był zachodem. Zaopatrzenie, sklepy, usługi i wtedy mówiono w Polsce, że w oborze to jest najweselszy barak, tzn. Budapeszt, a myśmy mówili, że Polska najweselszym barakiem, bo w Polsce były dużo większe swobody niż na Węgrzech – opowiadał Ákos Engelmayer.

 

Zmieniło się to dopiero w 1989 roku, gdy węgierska władza komunistyczna zaczęła przodować w przemianach demokratycznym w całym bloku wschodnim. Gdy w Polsce po obradach okrągłego stołu doszło do częściowo wolnych wyborów, na Węgrzech zgodzono się od początku na całkowicie wolne wybory – Doszło do uroczystego pogrzebu straconego przez Jánosa Kadara premiera naszego powstania – wyjaśniał János Tischler. Chodzi tutaj o postać premiera Imre Nagy’ego, który sprawował władzę w dniach 24 października – 4 listopada 1956 i po zdławieniu rewolucji, a właściwie kontrrewolucji, przy pomocy Armii Czerwonej, został skazany na śmierć. Tischler opowiada o symbolicznym pogzebie Nagy'ego 16 czerwca 1989 roku, kilka dni później ta postać została też formalnie zrehabilitowany.

 

Ákos Engelmayer oraz János Tischler zostali podczas wizyty w Bydgoszczy uhonorowani odznaczeniami, o czym szerzej piszemy - Dwaj Węgrzy zasłużeni dla przyjaźni polsko-węgierskiej uhonorowani w Bydgoszczy

 

Ich wykład odbył się bibliotece Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.

 

Warte obejrzenia

« Kwiecień 2024 »
Pon Wto Śro Czw Pią Sob Nie
1 2 3 4 5 6 7
8 9 10 11 12 13 14
15 16 17 18 19 20 21
22 23 24 25 26 27 28
29 30          
  • Złożono ostatni wniosek o ZRID dla drogi S10. Na pozostałych odcinkach widać opóźnienia

    W ubiegłym tygodniu firma Rubau Polska, która wygrała przetarg na budowę odcinka Toruń Zachód – Toruń Południe (węzeł autostradowy) drogi ekspresowej S10 złożyła do wojewody wniosek o wydanie ZRID. Zezwolenie Realizacji Inwestycji Drogowej to dokument kończący proces przejmowania terenu pod inwestycję, który pozwala rozpocząć fizyczne prace budowlane. Do tej pory dla żadnego z odcinków S10 Bydgoszcz-Toruń nie wydano jeszcze ZRID.

  • Temperatury w Europie rosną dwukrotnie szybciej niż globalnie

    Marzec 2024 roku był 10. miesiącem z rzędu, który pobił rekord temperatur w historii globalnych pomiarów dla danego miesiąca roku – wskazują dane Copernicus Climate Change Service (C3S). Średnia temperatura wyniosła 14,14 st. C, czyli o 0,73 st. C więcej niż średnia dla marca z lat 1991–2020. Marzec był też o 1,68 st. cieplejszy niż w okresie przedindustrialnym, do którego odnoszą się globalne cele zawarte w porozumieniu paryskim. Kolejny miesiąc z rekordem ciepła oznacza nasilone zjawiska klimatyczne, również te ekstremalne. 2023 rok był w Europie okresem rekordów w tym zakresie, m.in. największych pożarów, powodzi czy fal upałów – wynika z raportu C3S i Światowej Organizacji Meteorologicznej.

Wiadomości z regionu